Twee vrouweljke artsen haalden het rectorschap binnen van de grootste Vlaamse universiteiten. Hoe deden ze dat, waarin liggen hun gelijkenissen en verschillen? Eén rode draad valt alvast op: het gevecht tegen administratieve overlast, zeer herkenbaar in de medische wereld.
In de pers kwam de visie van de rectoren in spe ruimschoots aan bod. Enkele gelijkenissen in hun zienswijze vallen op, maar de aanstaande rectoren van respectievelijk de KU Leuven en de Ugent leggen ook interessante verschillende accenten.
Wat meteen in het oog springt, is dat beide academici leiderschap en vertrouwen hoog in het vaandel voeren. Severine Vermeire - die het eerder nipt haalde - pleit voor minder bureaucratie en meer vertrouwen in wetenschappelijke en medische instellingen (“De laatste acht jaar zijn we doorgeschoten in het aantal werkgroepen en raden waar élk detail op papier gezet moet worden. Mensen verdrinken in de vele nota’s.”). In die zin sluit haar visie op universiteitsbestuur nauw aan bij artsen die zich geconfronteerd zien met administratieve druk en regelgeving.
Beiden koesteren eendrachtig het voornemen om ten strijde te trekken tegen administratieve ballast, waardoor de moderne academische en politieke wereld onder druk staat. Vermeire noemt expliciet de problematiek van bureaucratische structuren en onnodige vergadercultuur, wellicht zeer herkenbaar voor artsen binnen ziekenhuizen en medische instellingen.
Petra De Sutter behaalde een verpletterende overwinning. Ze streeft naar diplomatisch leiderschap. Ze waardeert samenwerking over partijgrenzen heen (“Ik ben veel meer diplomaat dan vechter”). In haar rol als rector wil ze geen harde lijn trekken maar nuance en dialoog behouden—een benadering die allicht herkenbaar is voor artsen die multidisciplinair werken.
De Sutter, als voormalig vicepremier gepokt en gemazeld in de politiek, beschreef eerder in haar beleidsnota al hoe het politieke toneel ook verzandt in procedures en schijnvertoningen, waardoor echte vooruitgang wordt vertraagd. Opnieuw is de link met het artsenberoep, dat worstelt met complexe zorgregelingen en verzekeringsprocedures, niet ver te zoeken.
Maatschappelijke relevantie
Beide leidinggevende figuren zijn zich bewust van hun invloed op maatschappelijke thema’s.
Gastro-enterologe Severine Vermeire wil dat de academische wereld minder elitair en meer praktisch inzetbaar wordt, wat aansluit bij artsen die pleiten voor evidence-based en pragmatische geneeskunde. “Ik wil meer wegen op het maatschappelijke debat, te vaak worden we nog gezien als professoren in een ivoren toren.”
Professor reproductieve geneeskunde Petra De Sutter verzet zich tegen partijpolitieke polarisatie, en wil een rol spelen in de publieke gezondheidszorg zonder haar persoonlijke overtuigingen te verliezen: in haar nieuwe rol wil ze naar eigen zeggen functioneren zonder politieke druk. In dat opzicht heeft ze een niet mis te verstane boodschap naar de partijvoorzitters: “Hoe zij het politieke spel spelen, is eigenlijk een gevaar voor de democratie. Door hun polarisatie keren mensen zich af van de politiek.”
Beiden pleiten voor diversiteit en sociale rechtvaardigheid.
Conclusie: ze worstelen allebei met bureaucratie, werkdruk en de balans tussen sociale invloed en academische/politieke neutraliteit. Problemen die ze met hun medische achtergrond meer dan genoeg hebben mogen ervaren en thema’s die kennelijk aansloegen bij hun kiezers.
De Sutter en Vermeire breken beiden een lans voor een mensgerichte aanpak waarin vertrouwen en samenwerking centraal staan. Voor artsen in beleidsfuncties of academische rollen biedt hun perspectief misschien waardevolle inzichten in hoe leiderschap en hervormingen binnen complexe organisaties kunnen plaatsvinden.
Uitkijken of deze nieuwe rectorprofielen ook echt een breuk zullen betekenen met het verleden als ze hun functie opnemen.